ความรู้ขององค์กร

ความรู้ขององค์กร (Organizational Knowledge)

บริษัทที่รับพนักงานมาใหม่ โดยทั่วไปจะมี HR ที่จะนัดปฐมนิเทศพนักงานใหม่ หรือ orientation เพื่อให้พนักงานใหม่ได้รู้จัก โครงสร้างองค์กร โครงสร้างพนักงาน กฎระเบียบ สินค้า บริการ ซึ่งเมื่อผ่านจุดนี้ไป พนักงานก็จะถูกเทรนิ่งโดยหน่วยงาน แผนกอีกรอบ เกี่ยวกับองค์ความรู้ของบริษัท ที่จะไปขายคู่กับ สินค้า บริการ ในส่วนนี้เองหากบริษัทไหนมีพนักงานเข้า-ออก บ่อยๆ ก็ทำให้ต้องเสียเวลาไปกับการเทรนนิ่งพนักงานใหม่อยู่ตลอดเวลา และประสิทธิภาพในการสอนก็อาจจะต่างกันออกไปตามอารมณ์ของผู้สอน

ในบริษัทใหม่ หรือองค์กรใหญ่ๆ ระดับบริษัท มหาชน การที่จะเทรนนิ่ง หรือสื่อสารกันในองค์กรที่มีพนักงานระดับ 1,000+ คนขึ้นไปจึงเป็นเรื่องยากมาก ดังนั้นจึงหันมาใช้ e-learning, LMS ระบบ CAI, Scorm เพื่อลดขั้นตอนนี้และเก็บองค์ความรู้ที่เป็นของบริษัทไว้ได้เป็นอย่างดี ในบทความนี้จึงจะมาพูดถึงสื่อการเรียนรู้กันครับ มีระบบการสร้างสื่อกี่แบบ และแต่ละแบบต่างกันอย่างไร

CAI : Computer Assisted Instruction

หรือบทเรียนคอมพิวเตอร์ช่วยสอน คือ โปรแกรมที่ติดตั้งบนคอมพิวเตอร์ และเราสามารถเรียนรู้ผ่านเนื้อหาที่โปรแกรมสอนเรา ซึงเป็นยุคแรกๆ ที่มีการสร้างสื่อในลักษณะโปรแกรม ลงในแผ่น CD, DVD

E-learning

คือ การเรียนรู้ผ่านเครือข่ายคอมพิวเตอร์อินเทอร์เน็ตด้วยตนเอง ดังนั้นยุคถัดมาจึงเป็นการนำเนื้อหาขึ้น Online เพื่อให้สามารถเรียนรู้ผ่านอินเทอร์เน็ตได้จากที่ไหนก็ได้ โดยไม่จำกัดแค่ในห้องเรียนเท่านั้น

Web Based Instruction

ต่อมาในยุคที่การพัฒนาเว็บไซต์และภาษาการเขียนโปรแกรมหลากหลายขึ้น ขีดความสามารถในการสร้างสื่อการเรียนรู้ผ่านเว็บเพิ่มากขึ้น ทำให้การเรียนการสอนผ่านเว็บมีความยืดหยุ่นและโต้ตอบกับคนได้ดีขึ้น

LMS (Learning Management System)

เป็นแพลตฟอร์มที่มีโครงสร้างชัดเจนมากขึ้น สามารถสร้างแบบทดสอบ ก่อน-หลังเรียน โปรไฟล์นักเรียน ระบบอาจารย์ผู้สอน การคิดเงิน ด้วยเทคโนโลยีนี้จึงทำให้เกิดคอร์สออนไลน์ขึ้นมามากมาย อย่างบ้านเราที่ดังๆ เลยก็เช่น

FutureSkill
Skooldio (สคูลดิโอ)
SkillLane
Cariber

Education Platform

มาถึงยุคปัจจุบันที่เทคโนโลยี การให้บริการสื่อมีเดีย ระบบคราวด์ มาถึงขั้นที่สามารถให้บริการ SaaS หรือ Software as a Service จึงทำให้เราสามารถสร้างแพลตฟอร์มการเรียนรู้สำหรับองค์กรได้อย่างสบายๆ ตัวอย่างบริการ เช่น

Conicle – สตาร์ทอัพสายเทคของไทย

SCORM คืออะไร

SCORM (สกอร์ม) ย่อมาจาก Sharable Content Object Reference Model หมายถึง มาตรฐานข้อกำหนดของการสร้างเนื้อหา e-learning แต่ละแพลตฟอร์มให้สามารถใช้ร่วมกันได้ หรือมีการแลกเปลี่ยนกันได้ทั่วโลก โดยจะต้องมี 3 องค์ประกอบคือ content, services และ technology จึงเรียกมาตรฐานนี้เรียกว่า “SCORM” (Sharable Content Object Reference Model)

ถ้าไม่มีข้อกำหนดมาตรฐานกลาง ทุกแพลตฟอร์มจะพัฒนาระบบของตนเองไปเรื่อยๆ ทำให้เวลาเราจะย้ายไปอีกระบบก็ต้องไปเรียนรู้เครื่องมือใหม่ สร้างเนื้อหาใหม่อีกรอบ เหนื่อยตายกันพอดีครับ

โดย SCORM นั้น พัฒนาโดยกระทรวงกลาโหมสหรัฐอเมริกา (Department of Defense : DOD) และ White House Office of Science and Technology Policy (OSTP) โดยตั้งสถาบัน Advanced Distributed Learning : ADL ขึ้นในปี 1997 มีภารกิจสำคัญ คือ การพัฒนาระบบการเรียนการสอน ผ่านเครือข่ายคอมพิวเตอร์ โดยให้สามารถเข้าถึงบทเรียนได้ทุกที่ทุกเวลา ADL ได้ออกข้อกำหนดแรกในเวอร์ชั่น 1.0 เมื่อปี 2000 แต่เวอร์ชั่นที่ประสบความสำเร็จเป็นที่ยอมรับกันคือ ข้อกำหนด SCORM Version 1.2 ซึ่งออกเมื่อเดือนตุลาคม ปี 2001

ข้อกำหนดมาตรฐาน SCORM ของ e-learning

มาตรฐาน Content Package
กำหนดให้รวมข้อมูลหรือการ Package ข้อมูล เช่น text, image, multimedia เป็นก้อน unit เดียวกัน ช่วยปกป้องข้อมูล ป้องกันการดัดแปลงและคัดลอก เพราะข้อมูลนี้ถูกรวมไว้เป็นก้อนเดียวกัน เพื่อความสะดวกในการย้ายเนื้อหาจากระบบหนึ่งไปสู่อีกระบบ
มาตรฐาน API (Application Program Interface)
ข้อกำหนดของ Data หลักสูตรต้องเหมือนกัน เพื่อให้ข้อมูลบทเรียนมีการส่งและการเข้าถึงข้อมูล ได้รวดเร็วและได้ง่ายเหมือนกัน