Mastodon คืออะไร?
Mastodon เป็นซอฟต์แวร์ Open Source ฟรี! สำหรับใช้สร้างเครือข่ายสังคมออนไลน์แบบกระจายศูนย์ มีคุณสมบัติเป็น Microblogging platform คล้ายกับบริการ Facebook, Twitter โดย Mastodon ทำงานอย่างอิสระ ด้วยความที่เป็น Open Source และทุกคนสามารถสร้าง Mastodon เพื่อใช้ในองค์กรตนเองได้ และยังสามารถข้ามไปติดต่อกับองค์กรอื่นๆอีก จึงทำให้ Mastodon นั้นเป็นแพลตฟอร์มที่ไม่มีศูนย์กลางในการจำกัด ควบคุม เหมือนอย่าง Facebook, Twitter
Mastodon.in.th เป็นของใคร?
อย่างที่ผมกล่าวด้านบนครับ Mastodon เป็น Open Source ฟรี! เรานำไปติดตั้งที่ VPS Server ของเราแล้วจดโดเมน เราก็จะมีแพลตฟอร์มเครือข่ายสังคมออนไลน์เป็นของเราเอง ดังนั้น Mastodon.in.th จึงเป็นขององค์กรหนึ่งที่จดโดเมนนี้ไว้ เพื่อให้บริการ Mastodon ในไทย จากที่ผมลองใช้ Whois เช็คไม่พบข้อมูลส่วนบุคคลที่จดโดเมนนี้
Pleroma คืออะไร?
Pleroma เป็นแพลตฟอร์มเครือข่ายสังคมออนไลน์แบบ Open Source ที่สามารถใช้ข้ามแพลตฟอร์มมายัง Mastodon ได้ ซึ่งเว็บที่ให้บริการคือ norze.world
Minds คืออะไร
Minds เป็นโซเชียลเน็ตเวิร์กที่ใช้บล็อกเชนแบบ alt-tech ผู้ใช้สามารถสร้างรายได้หรือสกุลเงินดิจิทัลจากการใช้ Minds และสามารถใช้โทเค็นเพื่อเพิ่มโพสต์หรือระดมทุนให้กับผู้ใช้รายอื่นได้ Minds โซเชียลมีเดียที่เน้นจุดขาย ‘ความเป็นส่วนตัว’ ไม่รวมศูนย์ของข้อมูล (Decentralized) มากกว่าเครือข่ายโซเชียลมีเดีย ไม่นำข้อมูลผู้ใช้งานไปต่อยอดเป็นรายได้โฆษณา
Privacy Policy นโยบายความเป็นส่วนตัวของ Minds ระบุว่ามีการแบ่งปันข้อมูลให้กับ Partner รวมถึงเปิดเผยข้อมูลให้กับภาครัฐในกรณีที่ต้องปฏิบัติตามกฎหมาย โดยไม่จำเป็นต้องแจ้งให้ผู้ใช้ทราบ ซึ่งก็คล้ายกับ Twitter นั่นเอง
Diaspora คืออะไร
แพลตฟอร์มไม่มีศูนย์กลางเช่นเดียวกับ Mastodon ซึ่งมีรูปแบบการใช้งานคล้าย Facebook
Pixelfed คืออะไร
Pixelfed เป็นแพลตฟอร์มที่ไม่มีศูนย์กลางข้อมูล (Decentralized) ไม่มี Ads โฆษณาให้ลำคาญใจ เป็นแพลตฟอร์มเช่นเดียวกับ Mastodon และ Diaspora การใช้งานคล้าย Facebook
ActivityPub คืออะไร
“ActivityPub” เป็นโปรโตคอลสำหรับ Decentralized social network ทำให้เครือข่ายที่แยกกัน อย่าง Mastodon กับ Pleroma สามารถสื่อสารข้ามแพลตฟอร์มกันได้ ต่อไปไม่ว่าเราใช้แพลตฟอร์มเครือข่ายสังคมออนไลน์ที่เป็น Open source ตัวไหนก็ตามก็จะสามารถกดติดตาม หรือไปคอมเม้นท์อีกแพลตฟอร์มได้ โดยไม่ต้องไปเปิดบัญชีใหม่
ยกตัวอย่างเช่น เรามี Facebook ถ้าจะไปกดติดตามใน Twitter ก็ต้องไปสมัคร Twitter แต่พอเรามี “ActivityPub” แล้วก็ไม่ต้องไปสมัครแพลตฟอร์มอื่นๆอีกต่อไป ใช้แค่อันที่ชอบ ก็สามารถพูดคุยข้ามแพลตฟอร์มได้อย่างอิสระ
ปัจจุบันมี Open source หลายตัวที่ใช้ตัว “ActivityPub” ในการสร้าง Social network platform ใหม่ขึ้น อย่างเช่น
- Pleroma (Elixir + Vue)
- Mastodon (Ruby + React)
- Misskey (TypeScript + Vue)
- และอื่นๆ